Dit artikel begint met het commentaar van de officiële vertegenwoordiger van EN-RE bij de Raad van Europa, Henk Baars, geschreven in een artikel voor Marienburg Magazine:

“De trein naar Brussel Midi, dit keer met de Eurostar was voor de verandering heel prettig en kwam keurig op tijd. Daarna met mijn partner Sylvie Kempgens die vanuit België ook een grote rol speelt in de ondersteuning van ons werk m.b.t. European Network Church on the Move, met een aanzienlijke vollere en langzamer trein naar Luxemburg met overstap en vertraging maar wel veel goedkoper. Het openbaar vervoer is daar gratis. Het kan dus wel. De volgende dag naar Straatsburg voor de CINGO vergadering. Dat zijn de meer dan 400 aangesloten NGO’s die de Raad van Europa mede adviseren. Dat systeem is uniek in de wereld.

Nergens anders hebben NGO’s een dergelijke invloed op besluitvormers. Men zegt wel; de economie zit in Brussel, het geweten in Straatsburg. De Raad van Europa gaat gebukt onder een forse onbekendheid, maar er gebeurt zoveel , helaas dikwijls verborgen in allerlei commissies en subcommissies over alle onderwerpen die je in de media ook kunt vinden. De Raad heeft serieus te maken met een zichtbaarheidsprobleem, ondanks de opleving door het Israëlische-Palestijnse conflict.

Een keer weer op de vloer in Straatsburg zijn i.p.v. online is een verademing. Ik doe allerlei contacten op. Een handvol Nederlanders (die wel eens een keer voor ons kunnen schrijven) maar ook voorzitters en vice voorzitters van uiteen lopende commissies. Bijvoorbeeld het Gender Equality-Comittee dat zich een paar uur lang presenteert. Is er echte gelijkheid tussen vrouwen en mannen? Nee natuurlijk. Om maar te zwijgen over LGBTQ AI +. Het barst van de oude gewoonten die mannen en vrouwen in hun oude rollen duwen. Ik gebruik ook wel het begrip dominantie. Een pakket van onuitgesproken regels die je van jezelf niet eens in de gaten hebt, maar die ongelijk kunnen uitpakken. De gender kwestie raakt alles. Niet alleen vrouwen, maar die toch wel het meest. In het Europees parlement is de balans 60% mannen en 40 % vrouwen globaal gesproken. Daarnaast zijn de verschillen in Europa als het om salaris gaat overal ongelijk. Maar neem nu India, daar werken veel meer vrouwen in de bouw dan mannen. Het kan dus ook omgekeerd. De indruk bestaat overigens dat vrouwen zich veel meer bewust zijn van de klimaat verandering dan mannen. Maar soms is er de vraag of iedereen wel gelijk behandeld wil worden. Een vraag waar niet zomaar antwoord op komt. De gendercommissie mag nog een half jaar door na drie jaar werken. Over al dat soort zaken wordt zorgvuldig gestemd, zodat geen enkele invloed gemist wordt. Mijn partners voor EN-RE(franse benaming van ons netwerk) uit Frankrijk en Spanje kijken online mee zodat ik weet wat ik moet stemmen. Er zijn ook landenrapporten.

Een officiële CINGO-missie bezocht Bosnië-Herzegovina en bracht dit verslag uit in het Engels. Het is zeer treurig stemmend. Sinds de Dayton-akkoorden is iedereen back to business en is er geen aandacht meer voor het toch voortdurende conflictgebied. Alles gaat nu in drieën al naar gelang vertegenwoordiging van de drie etnische bevolkingsgroepen. Ook op de scholen. Elke etnische groep krijgt onderwijs van zijn eigen onderwijzer in aparte klaslokalen en de jongeren zien elkaar nooit. Temeer daar een school twee of drie ingangen heeft zodat de jongeren elkaar niet zien en ontmoeten. Dat is natuurlijk desastreus , maar men moet wel omdat het Dayton-akkoord het voorschrijft. Ook de kerken zijn geheel verdeeld naar etnische groep. Heel lokaal doen ze wel iets, maar de invloed ervan is zeer gering. De aanwezige rapporteurs uit het land zelf spreken van een groot pessimisme, ook al door gierende werkloosheid en armoede. Het mooie is dat de vertegenwoordiger van een Georgische NGO ze tijdens de bijeenkomst een hart onder de riem steekt. Voorlopig zien we dat vrijwel alle volkeren die langdurig worden onderdrukt op een x moment ontploffen. Politici zijn dan verbaasd over het plotseling oplaaiende geweld, maar het ontwikkelt zich onder hun neuzen Er wordt druk weggekeken om dikwijls electorale redenen. Maar vooral omdat er geen politieke statuur meer lijkt te vinden die boven de partijen uitstijgt. Dat is zo bij Nagorno Karabach, Israël/Palestina en Oekraïne/ Rusland.

Tenslotte organiseren we als aanwezige Nederlanders een gesprek met Tanja Gonggrijp, de Nederlandse ambassadeur in Europa. We zijn met z’n vieren. Het gesprek gaat vooral over de effectiviteit van de CINGO richting de Europese organen. Die is zeer gering, nauwelijks budget, voor het grootste deel vrijwilligerswerk en een ingewikkelde structuur. Het is een wonder dat iedereen het volhoudt, maar het is eigenlijk te gek voor woorden. Hoe kun je een dergelijk lichaam dat de Civil Society tot in de haarvaten vertegenwoordigt zo veronachtzamen. We zijn niet helemaal zeker of de boodschap overkomt.”

Henk Baars beschreef vervolgens de vergadering van de Algemene Vergadering van de Conferentie van INGO's van de Raad van Europa van dag tot dag

Bijeenkomst van de General Assembley van de conferentie van INGO’s van de Raad van Europa

9-11 oktober 2023 te Straatsburg

(Ik logeer bij Fernand en Marian Jehl te Straatsburg op loopafstand van de gebouwen van de Raad van Europa. Hij keek online mee, evenals Hugo Castelli en Luis Ángel Aguilar.)

In punten:

Op zondag 8 oktober was er een bijeenkomst in de kerk van St. Maurice met alle katholieke organisaties die gedelegeerd zijn in de CINGO. Helaas alleen Frans gesproken. Ik besloot daar niet de hele dag voor spek en bonen bij te zitten omdat ik het Frans niet beheers. Maar ben wel samen met mijn gastheer Fernand Jehl(Franse gedelegeerde vanuit EN-ER) en mijn partner Sylvie Kempgens naar de Eucharistieviering geweest. De nuntius en twee Dominicanen gingen voor. Een mis met drie heren dus en buitengewoon traditioneel. Maar vooraf en achteraf kon ik weer wel contacten leggen o.a met Alfonso Zardi Délégué general van Pax Christi. De centrale figuur van Pax Christi in Europa. Alleen PAX in Nederland heeft de naam Christi geschrapt en is feitelijk seculier geworden en sterk afhankelijk van overheidsubsidies.

Maandag 9 oktober

Eerste sessie over gendergelijkheid. Goede presentatie van het werk van de commissie. Het raakt alle onderwerpen. Je ziet nu meer samenwerking tussen de commissies. Nederland zit in de min als het om gelijkberechtiging gaat. Over het algemeen worden vrouwen zwaar onderbetaald in vele landen van Europa. Zie artikel hierboven. Hugo Castelli is lid van deze commissie. Ik doe een interventie over de rol van de politie bij aangifte van mensenhandel. Daarmee aandacht voor opleidingen van meer vrouwen bij de politie die ook hun rol in ‘decisionmaking’ zouden moeten pakken.

Landenrapport over Letland. Een land waar het redelijk goed gaat kijkend naar democratie en mensenrechten.

Dinsdag 10 oktober

Tweede sessie landen rapport survey over Bosnië Hercegovina (zie verslag) . Indrukwekkend gesprek naar aanleiding van hun rapport. Ik vroeg naar of er NGO’s waren die proberen dialoog en vrede te bewerkstelligen( je moet overigens tussen zoveel gedelegeerden best pittig zijn het woord te voeren, al zeg ik het zelf) Er kwam een hele discussie uit voort, waar de woordvoerder van de commissie voor interreligieuze en interconvictionale zaken zich in mengde. De rol van de kerken is ook zeer lokaal. Welke rol speelt het secularisme als een ideologisch gegeven? Grote triestheid in dat land. De vertegenwoordigers waren zichtbaar blij hun verhaal te kunnen doen.

• Ambassadeur van Liechtenstein dat voorzitterschap van Europese commissie gaat bekleden. Hij relativeerde sterk de invloed van dat voorzitterschap.

Vervolgens rapporteerde de commissie mensenrechten over moderne slavernij. De NGO Walk Free deed een excellente rapportage. Ze zijn gevestigd in West Australië en hebben een kantoor in Londen. Presentatie wordt ons nog nagestuurd. De cijfers zijn schokkend en onthullend. Google maar eens op hun site. Er volgt een discussie over het idee een aparte commissie op te zetten over mensenhandel. EN-RE heeft wel belangstelling om daar aan mee te doen vanwege de focus van EN-ER op migranten en ongedocumenteerden. Er moeten minstens 5 NGO’s meedoen om een cie. Te vormen. We gaan het zien.

11 oktober

Presentatie van commissie over AI m.b.t educatie. Wat ik eruit oppik is dat wat je ook bedenkt er altijd een ‘legal framework’ moet zijn dat gevormd wordt door waarden en normen. Als je dat niet hanteert wordt alles gevaarlijk. Hoe ethisch zijn deze ontwikkelingen? Er is een zeer bezorgd rapport gemaakt door de commissie.

Een verklaring over het slappe optreden van Europa m.b.t. Nagorno Karabag wedr aangenomen. Tekst zal wel volgen.

Dan volgden een paar stemmingen over positie en verlenging voorzitters en de voortzetting van 6 maanden van de Gendercommissie. Allemaal voor gestemd.

Aan het eind van de middag een gesprek met de Nederlandse ambassadeur bij Europa Tanja Gonggrijp. Zij vertegenwoordigt Nederland als de minister er niet is. Dus cruciaal.

Aanwezig Harry Rogge(Europese geografen), Simon Matthijsen(voorzitter Mensenrechtencie.) Harry Hummel(Cure; Campaign to Uphold Rights in Europe). De laatste is een expert in de werking van de structuren in het Europese gebeuren. En ondergetekende als vertegenwoordiger van EN-RE.

Ik was daar nieuw. De anderen kenden haar reeds. Ik werd niet echt optimistisch van het gesprek. Wij lieten merken dat onze rapporten dikwijls in een zwart gat verdwijnen. Maar daarentegen had zij vragen bij de effectiviteit van CINGO en we merkten dat dat breder lag bij haar collega’s. Wij hadden kritiek op het lage budget voor het CINGO dat toch de Civil Society vertegenwoordigt. Voor 99 procent vrijwilligerswerk, reiskosten moeten we allemaal zelf opbrengen en nauwelijks faciliteiten. Geen contact met PACE( de vertegenwoordiging van parlementariërs in Europa) om maar iets te noemen, terwijl ze op dezelfde tijd bijeenkwamen. Ook de voorzitter van CINGO Gerhard Ermischer is daar bezorgd over. We beloofden een rijtje argumenten te gaan verzamelen om opnieuw bij haar in te brengen.

In het café daarna kreeg ik veel inside informatie over het een en ander. Heb nu een heel goed contact met Simon Matthijsen. We gaan terug in NL proberen bij elkaar te komen om nieuwe argumenten te verzamelen. Harry Rogge is al jaren actief en is een heel goed facilitator om mensen bij elkaar te brengen.

Volgende bijeenkomst 8-10 april. Samen met Sylvie Kempgens (mijn partner) proberen we Marleen Wijdeveld ook te interesseren voor het werk in CINGO. Zij was de partner van de overleden Isaac Wust en was altijd zeer betrokken bij WAC.

Tot zover.

Henk Baars 14 oktober 2023

Commentaar van Fernand Jehl:

(EN) Ik sluit me aan bij de complimenten aan het team dat het debat tussen de Commissie gendergelijkheid en andere commissies heeft georganiseerd. Ik bewonder het idee om de andere commissies te betrekken bij het werk van een commissie, in dit geval de Commissie gendergelijkheid en rechten van de vrouw. Ik was vooral blij om Daniel Guéry en Salomé Brun het werk van de Commissie rechten van migranten te horen doorgeven. Ik had graag een vraag gesteld na de goede samenvatting van Lilia Bensedrine over het verband tussen bepaalde bepalingen die ongunstig zijn voor vrouwen en die gebaseerd zijn op "heilige" teksten. Wat vindt de Commissie interreligieuze en interconfessionele dialoog van de ongelijke toegang van vrouwen tot functies in de eredienst en, meer in het algemeen, functies met verantwoordelijkheid binnen sommige kerken, met name de katholieke kerk?

Zodra het officiële verslag van de zitting in het Engels en Frans op de CINGO-website staat, zullen we het uploaden.